Monday, May 18, 2015

Project. American Culture: Traditions and Customs of the United States

The United States is the third largest country in the word with a population of more than 320 million. Because of this, the United States is one of the most culturally diverse countries in the world. Nearly every region of the world has influenced American culture, as it is a country of immigrants, most notably the English who colonized the country beginning in the early 1600 s. U.S. culture has also been shaped by the cultures of Native Americans, Latin Americans, Africans and Asians.

The United States is sometimes described as a "melting pot" in which different cultures have contributed their own distinct "flavors" to American culture. Just as cultures from around the world have influenced American culture, today American culture influences the world. The term Western culture often refers broadly to the cultures of the United States and Europe.

Language

There is no official language of the United States, according to the U.S. government. While almost every language in the world is spoken in the United States, Spanish, Chinese, French and German are among the most frequently spoken non-English languages. Ninety percent of the U.S. population speaks and understands at least some English, and most official business is conducted in English.

Religion

Nearly every known religion is practiced in the United States, which was founded on the basis of religious freedom. About 83 percent of Americans identify themselves as Christians, according to an ABC poll, while 13 percent replied that they had no religion at all. Another poll in 2012 reported similar findings. It also found that Judaism is the second most-identified religious affiliation, at about 1.7 percent of the population. Only 0.6 percent of respondents identified as Muslim.

American style

Clothing styles vary by social status, region, occupation and climate. Jeans, sneakers, baseball caps, cowboy hats and boots are some items of clothing that are closely associated with Americans. Ralph Lauren, Calvin Klein, Michael Kors and Victoria Secret are some well-known American brands.

American food

American cuisine has been influenced by Europeans and Native Americans in its early history. Today, there are a number of foods that are commonly identified as American, such as hamburgers, hot dogs, potato chips, macaroni and cheese, and meat loaf. "As American as apple pie" has come to mean something that is authentically American.
There are also styles of cooking and types of foods that are specific to a region. Southern-style cooking is often called "American comfort food" and includes dishes such as fried chicken, collard greens, black-eyed peas and corn bread. Tex-Mex, popular in Texas and the Southwest, is a blend of Spanish and Mexican cooking styles and includes items such as chili and burritos and relies heavily on shredded cheese and beans.

The Arts

The United States is widely known around the world as a leader in mass media production, including television and movies. According to the U.S. Department of Commerce, the United States comprises one-third of the worldwide media and entertainment industry.
The television broadcasting industry took hold in the United States in the early 1950s, and American television programs are now shown around the world. The United States also has a vibrant movie industry, centered in Hollywood, California, and American movies are popular worldwide. The U.S. film industry earned $31 billion in revenues in 2013, according to the U.S. Department of Commerce.
The United State's arts culture extends beyond movies and television shows, though. New York is home to Broadway, and Americans have a rich theatrical history. American folk art is an artistic style and is identified with quilts and other hand-crafted items. American music is very diverse with many, many styles, including rhythm and blues, jazz, gospel, country and western, bluegrass, rock 'n' roll and hip hop.

Sports

The United States is a sports-minded
country, with millions of fans who follow football, baseball, basketball and hockey, among othersports. Baseball, which was developed in colonial America and became an organized sport in the mid-1800s, is known as America’s favorite pastime, although its popularity has been eclipsed by football for the past three decades, according to the Harris Poll.

American holidays

Many holidays are celebrated only in the United States. Americans celebrate their independence from Britain on July 4. Memorial Day, celebrated on the last Monday in May, honors those who have died in military service. Labor Day, observed on the first Monday in September, celebrates country’s workforce. Thanksgiving, another distinctive American holiday, falls on the fourth Thursday in November and dates back to colonial times to celebrate the harvest. Presidents’ Day, marking the birthdays of George Washington and Abraham Lincoln, is a federal holiday that occurs on the third Monday in February. The contributions of veterans are honored on Veterans’ Day, observed on Nov. 11. The contributions of civil rights leader Martin Luther King Jr. are remembered on the third Monday in January.

A Test on English Proverbs

Q1. Below are sentences that are the paraphrasing of proverbs.
In each case, encircle the proverb that matches with the paraphrasing best.    (2 marks for each item)
  1. Usually people of the same type tend to be together.
(a) A bird in the hand is worth two in the bush.
(b) Birds of a feather flock together.
(c) Every bird likes his own nest best.
(d) Eagles catch no flies.
  1. Sometimes things are not as valuable as they appear to be.
(a) All that glitters is not gold.
(b) Liberty is better than gold.
(c) Today gold, tomorrow dust.
(d) Where gold speaks every tongue is silent.
  1. You must always try not to plan the successful results of something until those results actually occur.
(a) Divide and rule.
(b) Life is not a bed of roses.
(c) Good finds good.
(d) Don’t count your chickens before they are hatched.
  1. One should take care of one’s own family, friends, or fellow citizens before helping other people.
(a) You reap what you sow.
(b) Nothing hurts like the truth.
(c) Charity begins at home.
(d) It takes two to tango.
  1. Don’t form an opinion about something based on appearance alone.
(a) We soon believe what we desire.
(b) Don’t judge a book by its cover.
(c) Seeing is believing.
(d) Two wrongs don’t make a right.
  1. When there is evidence of a problem, then there probably is a problem.
(a) Where there is smoke, there is fire.
(b) A burnt child dreads the fire.
(c) Of two evils choose the least.
(d) Out of the frying pan, into the fire.
  1. People in general think that nothing can be accomplished without effort.
(a) Look before you leap.
(b) No man can serve two masters.
(c) No pain, no gain.
(d) To run one’s head against a stone wall.
  1. When you hurry too much, you are likely to do a poor job, and you may waste time doing it over.
(a) It is hard to please all parties.
(b) Necessity knows no law.
(c) Misfortunes never come alone.
(d) Haste makes waste.
  1. When a group of people with the same goals work together, they can accomplish more than individuals can do.
(a) Misery loves company.
(b) Too many cooks spoil the broth.
(c) In unity there is strength.
(d) Two’s company, but three’s a crowd.
10. It’s better not to try to improve something that is already satisfactory.
(a) Make hay while the sun shines.
(b) Leave well enough alone.
(c) Strike while the iron is hot.
(d) Don’t cry over split milk.
Q2. Complete the following: (3 marks for each item).
  1. Actions speak louder than words.
  2. If you can’t beat them, join them.
  3. Easy come, easy go.
  4. You can’t teach old dog new tricks.
  5. A friend in need is a friend indeed.
  6. One man’s food is another man’s poison.
  7. A cat has nine lives.
  8. Blood is thicker than water.
  9. When the cat’s away, the mice play.
  10. No news is good news.

Tuesday, May 12, 2015

Քաղաքացիական պատերազմը ԱՄՆ-ում

ԱՄՆ-ի քաղաքացիական պատերազմի պատճառները

XIX դարի առաջին կեսին Միացյալ Նահանգներում զարգացած էին երկու համակարգեր - ստրկությանը հարավում և կապիտալիզմը հյուսիսում: Սրանք երկու բոլորովին տարբեր սոցիալ-տնտեսական համակարգեր էին, որոնք գոյակցում էին նույն պետության տարածքում: Իրավիճակը սրում էր այն փաստը, որ, չնայած կայուն բնակչության աճի և տնտեսական զարգացման, Միացյալ Նահանգները դաշնային երկիր էր: Յուրաքանչյուր նահանգ ապրում է իր քաղաքական և տնտեսական կյանքով, այդ պատճառով ինտեգրման գործընթացը դանդաղ էր ընդանում: Հետևաբար Հարավը՝ որտեղ տարածված էր ստրկությունը և ագրարային տնտեսական համակարգը, և արդյունաբերական Հյուսիսը բաժանվում էին երկու առանձին տնտեսական շրջանների:
ԱՄՆ-ի Հյուսիս էին ձգտում գործարարները և գաղթականների մեծամասնությունը: Այս տարածաշրջանում էին կենտրոնացած ինժեներական ընկերությունները, մետաղամշակումն ու թեթև արդյունաբերությունը: Այստեղ էր  հիմնական աշխատուժը, քանի որ  շատ էին միգրանտները այլ երկրներից, որոնք աշխատում էին գործարաններում և այլ ձեռնարկություններում: Աշխատող ուժը  հյուսիսում բավական էր, ժողովրդագրական իրավիճակը  կայուն, բարձր էր նաև կենսամակարդակը: Հակառակ իրավիճակ էր տիրում հարավում: Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները  Մեքսիկական-ամերիկյան պատերազմի ընդացքում ստացել էր հսկայական տարածքներ  հարավում, որտեղ կաին  մեծ քանակությամբ թափուր հողեր: Այդ հողերը սեփականացրել էին կալվածատերերը, և ձեռք էին բերել հսկայական հողատարածքներ: Դա էր պատճառը, որ, ի տարբերություն հյուսիսի, Հարավը դարձել էր ագրարային տարածաշան: Սակայն, Հարավի խնդիրն միայն մեկն էր, բավարար չէր աշխատողների քանակը: Գաղթականների մեծամասնությունը գնում էրն դեպի հյուսիս: Այնպես որ Աֆրիկայից  սկսած XVII դարից, բերում էին սևամորթ- ստրուկների: Հաշվարկները ցույց էին տալիս, որ Հարավի սպիտակ բնակչության 1/4 –ը ստրկատերեր էին:
Հարավը ԱՄՆ-ի ագրարային «կցորդի» էր, որտեղ զբաղվում էին  ծխախոտի , շաքարեղեգի, բամբակի և բրինձր աճեցմամբ: Հյուսիսին անհրաժեշտ էր հումք հարավից, հատկապես բամբակ, իսկ  Հարավին -  մեքենաներ, որոնք արտադրվում էին հյուսիսում: Հենց այդ էր պատճառը , որ  երկար ժամանակ երկու տարբեր տնտեսական շրջաններ կարողանում էին  գոյակցել նույն երկրում:
Չնայած բոլոր տարբերությունների շրջաններում, Հարավում տեղի էին  ունենում նույն սոցիալական փոփոխություններ, որոնք տեղի էին ունենում հյուսիսում: Հյուսիսում կառավարությունը վարում էր ճկուն հարկաբյուջետային քաղաքականությունը, պետական ​​բյուջեից գումար էր հատկացվում  բարեգործության համար, կառավարությունը փորձում էր բարելավել սպիտակ բնակչության կենսամակարդակը: Սակայն, պահպանողական և փակ, Հարավը չեր ցանկանում իրականացնել միջոցներ կանանց կամ սևամորթների ազատության իրավունքի  վերաբերյալ: Աշխարհահայացքում մեծ դեր էր խաղում, այսպես կոչված, «վերնախավը », ովքեր հիմնականում կալվածատերերն էին: Այդ «վերնախավը» մեծ դեր էր խաղում հարավային նահանգների քաղաքականության մեջ, քանի որ շահագռգռված էր, պահպանել իր գերիշխող դիրքը:

Միության Փլուզումը

Քաղաքական և հասարակական կազմակերպությունները, որոնք դեմ էին ստրկությանը, ձևավորեցին Հանրապետական կուսակցությունը 1854թ-ին: 1860թ-ի նախագահական ընտրություններին նրանց թեկնածու Աբրահամ Լինքոլնի հաղթանակը ստրկատերերի համար ազդանշան էր, որ պետք է դուրս գալ միությունից: 1860թ-ի դեկտեմբերի 20-ին օրինակ ծառայեց Հարավային Կարոլինան, որին հետևեցին՝
·         Ալաբաման (1861թ-ի հունվարի 11),
·         Լուիզիանան(1861թ-ի հունվարի 26),
·         Միսիսիպին (1861թ-ի հունվարի 9),
·         Ջորջիան (1861թ-ի հունվարի 19),
·         Ֆլորիդան (1861թ-ի հունվարի 10),
Նման գործողությունների իրավական հիմնավորումն այն էր, որ ԱՄՆ-ի սահմանադրության մեջ չկար կետ, որը կարգելեր առանձին նահանգների դուրս գալ երկրի կազմից, սակայն թույլատվությունը նույնպես բացակայում էր: ԱՄՆ-ի կազմից գուրս եկած վեց նահանգները 1861թ-ի փետրվարին ձևավորեց նոր պետություն՝ Ամերիկայի Դաշնակից Նահանգներ: Մարտի 1-ին իր անկախությունը հայտարարեց նաև Տեխասը, որն արդեն հաջորդ օրը, միացավ ԱԴՆ-ին, իսկ ապրիլ-մայիս ամիսներին, իր օրինակին հետևեցին նաև՝
·         Վիրջինիան (անկախություն- 1861թ-ի ապրիլի 17, միացել է ԱԴՆ-ին 1861թ-ի մայիսի 17-ին),
·         Արկանզասը (անկախություն- 1861թ-ի մայիսի 6, միացել է ԱԴՆ-ին 1861թ-ի մայիսի 18-ին),
·         Թենեսին (անկախություն- 1861թ-ի մայիսի 7, միացել է ԱԴՆ-ին 1861թ-ի հունիսի 2-ին),
·         Հյուսիսային Կարոլինան (անկախություն- 1861թ-ի մայիսի 21, միացել է ԱԴՆ-ին 1861թ-ի մայիսի 21-ին):
Այս 11 նահանգները ընդունեցին Սահմանադրությունը և որպես իրենց նախագահ ընտրեցին Միսիսիպիի նախկին սենատոր Դեվիս Ջեֆերսոնին, որը երկրի այլ ղեկավարների հետ հայտարարեց, որ ստրկության իրենց տարածքում «ընդմիշտ» գոյություն կունենա:



















Դևիս Ջեֆերսոն ԱԴՆ-ի նախագահ

ԱԴՆ-ի մայրաքաղաք դարձավ Ալաբամայում գտնվոզ Մոնտգոմերի քաղաքը, իսկ Վիրջինիայի միանալուց հետո Րիչմոնդը: Այդ նահանգները զբաղեցնում էին ԱՄՆ-ի 40%, բնակչությունը կազմում էր 9,1մլն. այդ թվում նաև՝ ավելի քան 3,6 մլն. սևամորթ: Հոկտեմբերի 7-ին ԱԴՆ-ին միացավ նաև հնդկական տարածքը՝ որտեղի բնակչությունը հավատարիմ չի եղել, ոչ ԱԴՆ-ին, ոչ էլ ԱՄՆ-ի կառավարությանը, ըստ էության հնդիկներին տեղահանում էին Ջորջիայից և այլ հարավային նահանգներից: Սակայն հնդիկները չէին ուզում հրաժարվել ստրկատրիությունից և միացան լիգաին: ԱԴՆ-ի սենատում առկա էր յուրաքանչուր նահանգից երկու ներկայացուցիչ և մեկական ամեն հնդկական համայնքից: Հնդկական համայնքների ներկայացուցրչները սենատում չունեին խոսքի իրավունք:
ԱՄՆ-ի կազմում մնացին 23 նահանգ, այդ թվում նաև ստրկատիրական Դելավերը, Կենտուկին, Միսուրին և Մերիլենդը՝ որոնք կռվի շնորհիվ համաձայնվեցին հավատարիմ մնալ ԱՄՆ-ին: Վիրջինիայի արևմտյան մասի բնակիչները հրաժարվեցին դուրս գալ ԱՄՆ-ի կազմից և ստեղծեցին առանձին կառավարություն, իսկ 1863թ-ի հունիսին միացան ԱՄՆ-ին՝ որպես նոր նահանգ: ԱՄՆ-ի բնակչությունը կազմում էր ավելի քան 22մլն. մարդ, նրա տարածքում էին գտնվում երկրի գրեթե բելոր արդյունաբերական կառույցները, երկաթուղու 70%, բանկային ավանդների 81% և այլն:

Պատերազմի առաջին ժամանակաշրջանը (1861թ-ի ապրիլ – 1863թ-ի ապրիլ )

1861թ-ի ճակատամարտերը

Մարտական գործողությունները սկսվեցին 1861թ-ի ապրիլի 12-ին Չարլստոնում գտնվող Սամերթ բերդի համար, որը 34- ժամյա ռմբակոծությունից հետո ստիպված էր հանձնվել: Ի պատասխան Լինքոլնը հայտարարեց հարավային երկրների ապստամբություն և ռազմածովային շրջափակում, հավաքեց կամավորականների բանակ, իսկ հետո հայտարարեց պարտադիր զորակոչ: Սկզբում առավելությունը հարավի կողմն էր: Մինչև Լինքոլնի երդմնակալությունն այստեղ արդեն բերել էին շատ զենք ու զինամթերք, կազմակերպվում էին զինանոցների և պահեստամասերի բռնագրավունմներ: Այստեղ էին տեղակայված առավել մարտունակ զորամասերը, դրանք լի էին հարյուրավոր սպաներով, որոնք լքել էին դաշնային բանակը, այդ թվում Թոմաս Ջեքսոնը, Ի. Ջոնսթոնը, Ռոբերտ Լին և այլն: Հյուսիսի հիմնական նպատակն էր երկիրի ամբողջական պահպանումը: Հարավինը- անկախության ճանաչումն ու ինքնիշխանությունը: Երկու կողմերի ռազմական ծրագրերը նման էին՝ հարձակվել հակառակորդի մայրաքաղաքի վրա և մասնատել տարածքը:
Առաջին խոշոր ճակատամարտը տեղի է ունեցել Վիրջինիաի Մանասաս երկաթուղային կայարանի մոտ 1861թ-ի հուլիսի 21-ին, երբ հյուսիսային կողմի վատ պատրաստվաած բանակը, անցնելով Բուլ- Րան գետը, հարձակում գործեց Հարավի վրա, սակայն ստիպված էր ետ նահանջել, որը վերածվեց փախուտի: Աշնանն արդեն ԱՄՆ-ն ուներ լավ պատրաստված բանակ, որի հրամանատարն էր գեներալ Ջորջ Բ. Մակկլելանը, նոյեմբերի 1-ից նա դառավ հրամանատար բոլոր բանակներում: Մակկլելանը հանդես եկավ որպես անորակ հրամանատար նա հաճախ էր խուսափում ակտիվ ռազմական գործողություններից: Հոկտոմբերի 21-ին զորքը պարտություն կրեց Բոլս- Բլաֆ կոչվող տարածքում վոչ հոռու ԱՄՆ-ի մայրաքաղաքից: Շատ ավելի հաջող անցավ Կոնֆեդերացիայի ծովային ափերի շրջափակումը: Դրա գործողություններից մեկն էր 1861թ-ի նոյեմբերի 8-ին Բրտանական շոգենավ <<Տրենտ>>-ի գրավումը, որը տանում էր Հարավի գաղտնի պատվիրակներին, այդ գործողությունները ԱՄՆ-ին դրեցին Մեծ Բրիտնիայի հետ պատերազմի եզրին:
















ԱՄՆ և ԱԴՆ

1862թ-ի ճակատամարտերը

1862թ-ին պատերազմի արևմտյան թատրոնում Հյուսիսը հասավ մեծագույն հաջողությունների: Փետրվար-ապրիլ ամիսներին, գեներալ Գրանտի գլխավորությամբ ԱՄՆ-ի զորքերը գրավեցին մի շարք ամրոցներ, հեռացրեցին  Հարավի բանակը Կենտուկիից, հետո դժվար հաղթանակից հետո նրանցից մաքրեցին նաև Թենեսին:Ամռանն արդեն ազատագրվեց Միսսուրին, և Գրանտի զորքերը մտան  Միսիսիպիի և Ալաբամայի հյուսիսային տարածքներ:
1862թ-ի ապրիլի 12 մտել է պատերազմի պատմությամ մեջ մի հայտնի դրվագի շնորհիվ, երբ Հյուսիսից մի խումբ կամավորականներ գողացել էին «Գեներալ» լոկոմոտիվը, այդ դրվագն անվանում են <<Մեծ լեկեմետիվային մրցավազք>>:
Մեծ նշանակություն ուներ 1862թ-ի ապրիլի 25 Նոր Օռլեանի գրավումը, որը համարվում է կարևոր առևտրային և ռազմական կենտրոն: Արևելքում Մակկենանը ում Լիկքոլնը կոչում էր «դանդաղաշարժ » հեռացվել էր գեներալի պաշտոնից և բանակի գլխավորությամբ ուղարկվել Րիչմոնդ: Սկսվեց ասպես կոչված «արշավ թերակղզու վրա»: Մակդաուելը հույս ուներ օգտագործել քանակական առավելությունը և ծանր հրետանիները, որպեսզի ավարտի պատերազմը առանց վնաս հասցնելու խաղաղ բնակչությանը և ստիպված չլինի ազատել սևամորթներին:
Այն ժամանակ երբ Մակդաուելը հարձակում էր պատրաստում Րիչմոնդի վրա արևելքից, այլ գումարտակներ պետք է շարժվեին դեպի Րիչմոնդ հյուսիսից: Գումարտակների քանակը հասնում էր 60.000-ի, սակայն գեներալ Ջեքսոնը 17.000 հոգանոց բանակով կառողացավ հաղթել նրանց և Րիչմոնդին մոտ չթողնել:
Այդ ընդացքում ապրիլի սկզբին ավելի քան 100.000 դաշնային բանակի զինծառայող, որոնք վայրէջք կատարեցին Վիրջինիայի ափին, բայց ճակատային հարվածի փոխարեն Մակկելանը նախընտրեց աստիճանական առաջընթաց, որպեսզի հարվածի հակառակորդին լանջելից և ետեից: Հարավային կողմը դանդաղ նահանջում էր, իսկ Րիչմոնդը պատրաստվում էր Էվակուացիայի: ՅոթՍոճիների ճակատամարտում վիրավորվել էր գեներալ Ջոնսոնը և հրամանատարություննիր վրա վերցրեց Ռոբերտ Լին:
Գեներալ Լին կարեղացավ կանգնեցնել Հյուսիսի բանակը Յոթօրյա բաղումների ժամանակ, և ապա լիովին դուրս բերել նրանց թերակղզուց:
Մակկենանին փողարինեցին գեներալ Պոուպով: Սակայն երկչորդ հրամանատարը պարտվեց արդեն երկրորդ ճակատամարտում՝ որը տեղի ունեցավ Բուլ-Ռանում օգոստոսի 29-30: Լին հասավ Մերիլենդ և մտադրություն ուներ կապը կտրել դաշնային բանակի հետ և մեկուսացնել Վաշինդտոնը: Սեպտեմբերի 15-ին Հարավային բանակը Ջեկսոնի հրամանատարության տակ գրավեցին Հարփերս-Ֆերին գրավելով իր 11.000 կայազորերն ու խոշոր սարքավորումները: Սեպտեմբերի 17-ին Շարպսբերգում Լիի 40.000 բանակի վրա հարձակվեց Մակկենանի 70.000-ը: Այդ  «ամենաարյունարբու օրվա» ժամանակ երկու կողմն էլ կորցրեցին 4.808 մարդ, իսկ 18.578 մարդ վիրավորվեց: Ճակատամարտն ավարտվեց ոչ-ոքի, բայց Լին որոշեց նահանջել: Մակկենանի անվճռականության պատճառով նրանք չհետապնդեցին հակառակորդին, ինչը փրկեց Հարավին պարտությունից: Մակկենանին փոխարինեցին Էմբրոուզ Բերնսայդով:
1862թ-ի դեկտեմբերի 30-ին Լինքոլնը ստորագրեց «ազատության հայտարարություն» ծառաներին ազատելու մասին հաջորդ տարվա հունվարի 1-ից: Այդ հռչակագիրը ինչպես նաև սևամերթներին բանակ ընդունելը միանգամայն փոխեցին պատերազմի նպատակը՝ հիմա խոսքը գնում էր ստրկատիրության վերացման մասին, սակայն ազատ հռչակեցին միայն այն ստրուկներին ոցքեր գտնվում էին հակառակորդ նահանգներում: Ստրկության ճանապարհը դեպի Արևմուտքի «ազատ հողեր» փակում էր 1862թ-ին ընդունված «Տան » օրենքը՝ ապահովել յուրաքանչյուր ընտանիքի 160 ակր հոզատարածքով:
1862թ-ին պատմության մեջ առաջին անգամ օգտագործեցին զրահապատ նավեր մարտի 9-ին Վիրջինիայի ափերի մոտ:
Տարի  Հյուսիսի համար ավարտվեց ձախողումներով: Բրենսայդը նոր հարձակում սկսեց Րիչմոնդի վրա, բայց նրան կանգնեցրեց գեներալ Լիի զորքը դեկտեմբերի 13-ին ֆեդերիկսբերգի ճակատամարտում: Դաշնային բանակը ջախջախված էր, կորցնելով հակառակորդից երկու անգամ շատ մարդ և ունենալով երկու անգամ շատ վիրավոր, Բրենսայդը ևս մեկ անհաջող փորձ ձեռնարկեց հայտնի «ցեխոտ մարտ» անվանվամբ, դրանից հետո նա հեռացվեց իր պաշտոնից:

Պատերազմի երկրորդ ժամանակաշրջանը (1863թ-ի մայիսից – 1865թ-ի ապրիլ)

1863թ-ի ճակատամարտերը

1863թ-ի հունվարին դաշնային բանակի հրամանատար նշանակվեց Ջոզեֆ Հուկերը: Նա վերսկսեց Րիչմոնդը գրավելու փորձը այս անգամ օգտագործելով մարտավարության տեխնիկան: 1863թ-ի մայիսի սկզբը նշանավոր է Չենսերոսվիլի ճակատամարտով՝ որի ժամանակ Հյուսիսի 130 հազարանոց բանակը պարտություն կրեց Հարավի 60 հազարանոց բանակի կոզմից գեներալ Լիի գլխավորությամբ: Կորուստները հետևյալն էին՝ Հյուսիս- 17.275, Հարավ- 12.821 զոհված և վիրավոր: Այդ ճակատամարտում մահացու վիրավորվում է գեներալ Ջեքսոնը <<Քարե պատ>> անունով ճակատամարտի ժամանակ:Հյուսիսը կրկին նահանջեց, իսկ Լին շրջանցելով Վաշինգտոնը մտավ Պենսիլվանիա:
Այդ իրավիճակում կարևոր դեր խաղաց 3-օրյա ճակատամարտի արդյունքը հուլիսի սկզբին Գատսբերգի համար: Արյունարբու պայքրից հետո Լիի զորքերի գործունեությունը կանգնեցվեց և նրանց տարան Վիրջինիա, այսպիսով մաքրվեց ԱՄՆ-ի տարածքը: Նույն օրը արևմտյան թատրոնում Գրանտը մի քանի ձախողումներից հետո հուլիսի 4-ին կարողացավ գրավել Վիկսբուրգի ամրոցը:Հուլիսի 8-ին գեներալ Բենկսի զինվորները գրավեցին Լուիզիանան: Դրա շնորհիվ նրանք կարող էր վերահսկել Միսիսիպին, իսկ Կոֆեդերացիան բաժանված էր 2 մասի:
Չնայած 2 սարսափելի պարտության Հարավը չեր հանձնվում: Սեպտեմբերին գեներալ Բրեգ Բրեգստոնի բանակը պարտության մատնեց Օհաիոի ծովակալ Ռոզենկրանսի բանակին Չիկամուգի ճակատամարտում և շրջափակեց նրա մնացորդները Չատանուգա քաղաքում: Սակայն գեներալ Ուլիս Գրանտը կարողացավ ազատագրել քաղաքը՝ ջաղջախելով գեներալ Բրեգի բանակը Չատանուգիի մոտ: Չատանուգիի համար մարտերում առաջին անգամ Այուսիսի կողմից օգտագործվեց փշալարը մարտերում:

  1864թ-ի ճակատամարտերը

Պատերազմի ընդացքում տեղի ունեցավ ռազմավարական շրջադարձ: Աշավի պլանը մշակել էր գեներալ Գրանտը 1864թ-ին: Դլխավոր հարվածով զբաղվում էր գեներալ Ուիլիամ Շերմոնի 100- հազարանոց բանակը, սկսելով ներխուժում դեպի Ջորջիա: Ումենալով ծանր կորուստներ և ոչնչացնելով ճանապարին գրեթե ամեն ինչ, նրանք շարժվում էին առաջ և սեպտեմբերի 2-ին հասան Ատլանտա: Հենց ինքը Գրանտն էր ղեկավարում այն բանակը, որը կռվում էր Լիի զորքերի դեմ արևելյան թատրոնում: 1864թ-ի մայիսի 4-ին Գրանտի 118-հազ բանակը մտնելով անտառ հանդիպեց Հարավի 60-հազ զորքին և սկսեց արյունարբու ճակատամարտը անտառր խորքում: Գրանտը ճակատմարտում կորցրեց 18.000 զինվօր իսկ Հարավը- 8.000, բայց Գրանտը շարունակեց գրոհը և Սպտսիլվանիան գրավելու փորձ կատարեց, որպեսզի շրջանցի հյուսիս-Վիրջինիական բանակը Րիչմոնդից: Մարտի 8-19 ժամանակահատվածում տեղի ունեցավ Սպոտսիլվանիայի ճակատամարտը՝ որում Գրանտը կորցրեց 18.000 մարդ, սակայն չկարողացավ կոտրլ Կոնֆեդերացիայի պաշտպանությունը: Երկու շաբատ անց տեղի ունեցավ Քոլդ-Հարբորի ճակատամարտը, որը իր տեսակով վերածվում է խրամատային պատերազմի: Չկարեղանալով հազթել Հարավին Գրանտը որոշեց շրրջանցել և դուրս եկավ Պիտերսբուրգի մոտ և սկսեց պաշարումըէ որը տևեց 1 տարի:
Վերակազմավորելով զորամասերը նոյեմբերի 15-ին Շերմոնը սկսեց իր հայտնի <<Երթ դեպի ծով>> արշավը՝ որը հասցիեց իրեն մինչև Սավաննա: 1864թ-ի դեկտեմբերի 22-ին նրանք գրավեցին այն: Ռազմական հաջողությունները ազդեցին 1864թ-ի նախագահական ընտրությունների արդյունքի վրա: Լնկոլնը՝ ով առաջարկում էր հաշտության 
պայմանագիր կնքել, միավորել ԱՄՆ-ն և վերացնել ստրությունը վերընտրվեց:

1865թ-ի քարոզարշավը

Փետրվարի 1-ին Շերմոնի բանակը մտավ Սավաննաի հյուսիսից և միացավ Գրանտին: Հարավային Կարոլինայով առաջընդացը զգալի վնաս հասցրեց, որը ավարտվեց փետրվարի 18-ին Չարլստոնի գրավմամբ: Միության բանակները մեկ ամիս անց հանդիպեցին Հյուսիսային Կարոլինայում: 1865թ-ի գաինանը Գրանտի բանակը հասնում էր 115.000-ի: Լիի մոտ մնացել էր ընդամենը 54.000 և Ֆայֆ- Ֆոքսի անհաջող պարտությունից հետո նա որոշեց դուրս գալ Պիտերսբերգից, իսկ ապրիլի 2-ին Էվակուացրեց Րիչմոնդը: Հարավի բանակի մնացորդները 1865թ-ի ապրիլի 9-ին հանձնվեցին Ապամատոքսի մոտ: Բանակի մնացած մասերի հանձնումը շարունակվեց միչև մայիսի վերջ: Դևիս Ջեֆերսոնի ձփռփակալումից հետո ԱԴՆ-ն դադարեց գոյություն ունենալ: Հանուն հաղթանակի իր կյանքը զոհաբերեց նաև Նախագահ Լինկոլնը: 1865թ-ի ապրիլի 14-ին հարձակվեցին նրա վրա: Լինքոլնը մահացու վիրավորվել էր և առանց գիտակցության գալու մահացավ հաջորդ առավոտ:

Միացյալ Նահանգներում Քաղաքացիական պատերազմի Վիճակագրությունը

Պատերազմող
երկրներ
Բնակչության թիվը 1861թ.
Մոբիլացվել է
Սպանվել է
Վիրավորվել է
ԱՄՆ
22 339 968
2 803 300
67 058
275 175
ԱԴՆ
9 103 332
1 064 200
67 000
137 000
Ընդհանուր
31 443 300
3 867 50
134 058
412 175
 

Պատերազմի արդյունքը

Քազաքացիական պատերազմը մնաց Ամերիկայի պատմության մեջ ւրպես ամենա արյունահեզ պատերազմ, նույնիսկ Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ԱՄՆ-ի կորուստներն այդքան մեծ չէին:
Հյուսիսի մարդկային կորուստներն հասնում էին 360.000 նրանք մահացել էին ճակատամարտերի ժամանակ կամ վնասվածքներից և մոտավորապես 275.000 վիրավոր: Կենֆեդերացիան կորցրել էր 258.000 մարդ և ուներ 137.000 վիրավոր:
ԱՄՆ-ի կառավարության ռազմական ծախսերը հասնում էր 3մլրդ. Դոլարի: Պատերազմը ցույց տվեց ռազմական տեղնիկայի նոր հնարավորություներ և օժանդակեց պատերազմակն արվեստի զարգացմանը:
Ստրկության արգելումը ամրագրվեց ԱՄՆ-ի Սահմանադրության 13-րդ փոփոխությունով և ուժի մեջ մտալ 1865թ-ի դեկտեմբերի 18-ից: Ապստամբ նահանգներում ստրկությունն արգելվել էր դեռ 1863թ-ին Նախագահի հրամանով:
Երկրում ստեղծեցին արդյունաբերության և գյուզատնտեսության զարգացման համար լավ պայմաններ, զարգացրեցին արևմըյան հողերը և ամրապնդեցին ներքին շուկան; Երկրում իշխանությունը բաժին հասավ հյուսիս- արևելյան նահանգների բուրժուազիային: Պատրազմը չլուծեց երկրի առաջ կանգնած բոլոր խնդիրները: Դրանցից շատերը լուծվեցին հարավի վերակառուցման ընդացքում, որը տևեց մինչև 1877թ: Այլ հարցեր այդ թվում նաև սև բնակչության հավասարության իրավունքի ընդունումը սպիտակների կեղմից մնաց չլուծված տասնամյակներ:

Թարգմանությունը՝ Ալիսա Պետրոսյանի